ردّپای عرفان و تصوف در تمثیل دو مار ادبیات مانوی و ادبیات کلاسیک ایرانی1

author

  • فرناز هوشمند رجبی دانشجوی دکتری فرهنگ و زبانهای باستانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
Abstract:

تمثیل عرفانی چون حماسه‌ای است روحانی که از عشق‌ورزی به معشوق ازلی حکایت می‌کند و حکایات صوفیه در قالب حکایات و تمثیل‌ها، بخش مهمی از ادبیات عرفانی را تشکیل می‌دهند. این حکایات با اهداف گوناگونی در کتب صوفیه به کار گرفته می‌شوند که عمده‌ترین آنها تعلیم و ترغیب صوفیه در سیر و سلوک است. مجموعه‌ای از این حکایات تمثیلی به ادبیات مانوی، به‌ویژه تمثیل‌های عرفانی این متون، بازمی‌گردد. با وجود اینکه هیچ متن کاملی از این گنجینه ادبیِ بسیار غنی، باقی نمانده است، حکایت «دو مار سنگین‌بار و سبک‌بار» یکی از حکایات تمثیلی عرفانی به‌جا مانده از مجموعه دست‌نوشته‌های سغدی مانوی است. از سوی دیگر ادبیات کلاسیک ایرانی، به‌ویژه سبک عرفانی آن با ظهور گویندگان عارفی همچون مولانا، عطار، حافظ و ده‌ها شاعر و عارف دیگر، رنگ جدیدتری به خود گرفت. این مقاله کوشیده است به ارتباط و مقایسه میان این تمثیل عرفانی در ادبیات مانوی و ادبیات کلاسیک ایرانی بپردازد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ردّپای عرفان و تصوف در تمثیل دو مار ادبیات مانوی و ادبیات کلاسیک ایرانی۱

تمثیل عرفانی چون حماسه ای است روحانی که از عشق ورزی به معشوق ازلی حکایت می کند و حکایات صوفیه در قالب حکایات و تمثیل ها، بخش مهمی از ادبیات عرفانی را تشکیل می دهند. این حکایات با اهداف گوناگونی در کتب صوفیه به کار گرفته می شوند که عمده ترین آنها تعلیم و ترغیب صوفیه در سیر و سلوک است. مجموعه ای از این حکایات تمثیلی به ادبیات مانوی، به ویژه تمثیل های عرفانی این متون، بازمی گردد. با وجود اینکه هیچ...

full text

سمبل «مار» در متون کلاسیک ادبیات فارسی

مار یکی از مقوله های مهم در اسطوره شناسی و ادبیات است. روان شناسان نیز برای این جانور اهمیت زیادی قایلند. امروزه در اصطلاح فارسی می گویند: «از مار به اژدها پناه بردن» و «مار خوش خط و خالی». در این اصطلاح ها «مار» نماد بدی و بالا و فریب است و یا در جمله «فلانی مثل مار می ماند.»، «مار» نشانه مودی گری و بد جنسی می باشد. حالا سؤال من این است: آیا «مار» از ابتداء سمبل جنبه های منفی بوده، یا اینکه نم...

full text

تمثیل و ادبیات تمثیلی

تمثیل یعنی تشبیه معقولی به محسوس مرکب و در معنی با تشبیه تمثیلی و ارسال المثل معمولاً یکسان و برابر است، چنان که در کتاب «بیان» هم آمده است که تمثیل و تشبیه تمثیلی و ارسال المثل را به یک نحو تلقی می­کنند، تا آنجا که گفته­اند اساس سبک هندی بر تمثیل است، از سوی دیگر سمبل (نشانه و رمز) هم از اصطلاحاتی است که با تمثیل نیز ارتباط دارد. تمثیل، نقل حکایتی است حقیقی و قابل وقوع که فرض حدوت آن در گستره ا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 8  issue 29

pages  124- 133

publication date 2012-12-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023